بیماری های مغزی علت سرگیجه مداوم
سرگیجه احساسی است که در آن فرد گمان می کند تمامی محیط اطراف در حال چرخش است. سرگیجه مشکل آزاردهندای است که با احساس ضعف، گیجی و ناپایداری همراه است و عموما در زمان بالا و پایین کردن سر و دراز کشیدن ایجاد می شود. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به یک باره زمانی میخواهید از سر جای خود بلند شود؛ احساس سنگینی شدید در سر خود احساس کنید و دچار گیجی در سرتان شوید؛ اینگونه سرگیجه ها، سرگیجه های غیرطبیعی هستند که خود نشان دهنده بیماری بزرگتر می باشند.
عموما سرگیجه های مداوم و ناگهانی نشان دهنده یک بیماری مغزی هستند که در آن فرد به طور مداوم به بی ثباتی و احساس سبکی در سر دچار است. علت سرگیجه مداوم به عوامل مختلفی بستگی دارد و در صورت بروز بر تمامی ارگان های بدن تاثیر می گذارد. میگرن، مشکلات عصبی، جراحی مغز، مسمومیت با دی اکسید کربن و... از جمله عواملی اند که در بروز سرگیجه دخیل هستند.
سرگیجه مداوم، احساس آزاردهنده ای است که شاید بسیاری از افراد به آن مبتلا باشند اما نه از علت آن آگاهی دارند و هر چه سریعتر می خواهند از این احساس دردناک خلاصی یابند از این رو ما در این مقابله به بررسی علت ها و علائم سرگیجه های مداوم و راههای درمان آن پرداخته ایم.
علائم و نشانه های سرگیجه
سرگیجه بیماری نیست بلکه مربوط به احساسی است که با بی ثباتی، اختلال در حفظ تعادل و احساس سبکی در سر همراه است البته افراد مختلف سرگیجه را با علائم متفاوتی احساس می کنند؛ اما ذکر این نکته بسیار اهمیت دارد که سرگیجه یک بیماری نیست بلکه در برخی مواقع نشان دهنده یک بیماری شدیدتر و دردناک تر است. از رایج ترین علائم و نشانه های سرگیجه می توان به:
- احساس گیجی و چرخش سر
- احساس سبکی در سر که با ضعف و در برخی مواقع بی حالی همراه است
- اختلال در حفظ تعادل و در موراد شدیدتر از دست رفتن هوشیاری بیمار
- احساس و مشکلی که در زمان دراز کشیدن و حرکت کردن شدیدتر می شود
اینگونه علائم عموما خطری برای فرد ندارند و عموما زنگ خطر برای یک مشکل کوچک همچون کم آبی، گرما زدگی و عدم جریان خون می باشند اما در صورتی که علائم سرگیجه با مواردی همچون:
- سردرد های شدید و ناگهانی
- احساس درد در قفسه سینه
- اختلال در تنفس و نفس کشیدن
- بی حسی و ضعف در اندام ها
- تاری دید و دوبینی
- اختلال در صحبت کردن
- تشنج و انقباض شدید در ماهیچه
- بروز مشکلات شنوایی
- بی حسی و ضعف در ناحیه صورت
همراه باشد؛ نشان دهنده یک مشکل و بیماری جدی همچون سکته مغزی است از این رو اینگونه سرگیجه ها جزو سرگیجه های خطرناک محسوب می شوند. در صورتی که همراه با سرگیجه به چنین علائمی دچار هستید پیشنهاد می شود هر چه سریعتر به یک متخصص یا جراح مغز و اعصاب مراجعه کنید تا با بررسی معاینه عصبی و فیزیکی شما، از علت سرگیجه شما آگاه شود.
دلایل سرگیجه مداوم چیست؟
عوامل و دلایل زیادی در بروز سرگیجه دخیل هستند که از رایج ترین علت های سرگیجه مداوم می توان به:
پایین بودن مقدار قند خون
پایین بودن مقدار قند خون نیز ارتباط مستقیمی با سرگیجه و گیجی دارد زیرا بدن در حالت افت قند خون، دیگر قادر نیست به درستی سوخت و ساز انجام دهد در این صورت به سرگیجه مبتلا می شود. سرگیجه یکی از اصلی ترین علائم در فرد مبتلا به دیابت است زیرا این افراد با کاهش مقدار طبیعی انسولین مواجه هستند و در صورتی که مدت زمان طولانی بدون آب و غذا بمانند علاوه بر سرگیجه و گیجی موقت ممکن است به عواقب جبران ناپذیر دچار شوند. از این رو افراد مبتلا به دیابت نباید به علائم کم شدن قند خون خصوصا سرگیجه بی اعتنا باشند.
کم خونی
افراد مبتلا به کم خونی به دلیل کم بودن مقدار گلبول قرمز خون و مقدار آهن خون، به طور مداوم احساس خستگی، ضعف و سرگیجه را می کنند. اینگونه افراد صبح پس از بیدار شدن از خواب، احساس ضعف و سرگیجه شدیدی دارند و در هنگام بلند شدن نیز این احساس به شدیدتر حالت خود می رسد. برای خلاصی از اینگونه علت سرگیجه مداوم، باید سطح گلبول قرمز را با مصرف مواد غذایی حاوی آهن و داروهای که سطح آهن را بالا می برید، افزایش داد.
پایین بودن فشار خون
اصولا افرادی که دارای فشار خون بالا و یا در اصطلاح به فشار خون مبتلاند؛ احساس سنگینی و فشار شدید در سر خود احساس می کنند از این رو پزشک به این افراد پیشنهاد می دهد که فشار خون خود را پایین بیاورند؛ اما در صورتی که فشار خون خیلی پایین برود و به کمتر از ده برسد؛ اولین نشانه آن احساس سبکی در سر یا سرگیجه است. در این حالت سرگیجه یک وضعیت اضطرای نیست و با مصرف بیشتر نمک و آب می توانید فشار خون را به حد متعادل برسانید؛ اما در صورتی که فشار خون تا حد زیادی کاهش یابد در این صورت ممکن است وضعیت اضطراری شده و خطر جدی فرد را تهدید کند.
بیشتر در مورد تخصص دکتر علیرضا شیخی بدانید:
سکته مغزی
درمان سرگیجه مداوم در بیماری هایی همچون کم خونی و دیابتی راحتر از سایر بیماری هاست اما در برخی مواقع علت سرگیجه مداوم بیماری خطرناکتر و جدی تر همچون سکته مغزی است. سرگیجه در عارضه سکته مغزی شاید به عنوان مهم ترین نشانه و علائم نباشد اما همراه با دیگر علائم سرگیجه، به عنوان زنگ خطری برای بیمار است.
در صورتی که همراه با سرگیجه به اختلال در حفظ تعادل، درد شدید در سر و اختلال در صحبت کردن دچار شدید حتما با اورژانس تماس بگیرد و علائم خود را به طور کامل توضیح دهید. سرگیجه های حاصل از سکته مغزی، مداوم نیستند و پس از وقوع سکته مغزی از بین می روند اما در مورادی که علت سکته مغزی به دلیل خونریزی مغزی باشد در این صورت ممکن است سرگیجه ها مدت ها قبل از وقوع سکته در فرد وجود داشته باشد. البته بیماری های مغزی دیگری همچون تومور مغزی، آنوریسم مغزی و... نیز هستند که یکی از اصلی ترین علائم این بیماری های سرگیجه است؛ اینگونه سرگیجه های جزو سرگیجه های خطرناک هستند و در صورت درمان نشدن مشکلات زیادی را برای فرد به همراه دارند. از دیگر علت های سرگیجه مداوم می توان به:
- سردردهای میگرنی
- استرس و اضطراب
- سوء مصرف مواد اعتیاد آور همچون مواد مخدر و الکل
- عوارض برخی داروها
- گرما زدگی و کم شدن آب بدن
- مسمومیت با مونو اکسید کربن
- وارد شدن ضربه به سر یا جراحی در سر
- عدم استفاده از عینک و مشکلات بینایی
- حرکت زدگی در حین سفر با هواپیما و اتوبوس و... یا دریازدگی
درمان سرگیجه مداوم
در صورتی که علت سرگیجه مداوم، عوامل بی خطری همچون دریازدگی، عدم استفاده از عینک، استرس و.. باشد در این صورت بهترین راه مقابل با این اختلال، درمان های ساده خانگی است و برای درمان اینگونه سرگیجه های احتیاجی به مصرف دارو و مراجعه به متخصص مغز و اعصاب نیست. از جمله راهکارهای ساده در مقابل با سرگیجه شامل:
اولین کار برای خلاصی از سرگیجه نفس عمیق کشیدن است؛ زیرا در هنگام تنفس عمیق، اکسیژن به مقدار کافی به مغز می رسد. با رسیدن اکسیژن خون کافی به مغز می رسد از این رو احساس سبکی و بی ثباتی در مغز کم می شود.
در صورتی که در حالت نشسته یا ایستاده قرار دارد؛ دراز بکشید. دراز کشیدن خون و اکسیژن کافی را به مغز می رساند.
زمانی که دچار سرگیجه می شوید، سعی کنید آب بنوشید، همان طور که اشاره شد کمبود آب و کم شدن مقدار طبیعی آب بدن یکی از اصلی ترین علت های سرگیجه مداوم است. برای پیشگیری از ابتلا به سرگیجه روزانه مقدار زیادی آب مصرف کنید.
در صورتی که به دیابت مبتلا هستید برای درمان و پیشگیری از ابتلا به سرگیجه، همیشه سطح قند خون را در حالت تعادل نگه دارید؛ در صورتی که احساس کردید علت سرگیجه شما، پایین بودن قند خون است با مصرف مواد غذایی شیرین و البته طبیعی همچون موز، سطح قندخون را بالا بیاورید.
در اغلب موارد سرگیجه با روش های ساده و خانگی رفع می شود اما در صورتی که علت سرگیجه بیماری های مغزی و اختلالات دستگاه عصبی مرکزی باشد در این صورت این سرگیجه تا زمانی که علت بیماری از بین نرود؛ ادامه دارد و باید با انواع روش های جراحی مغز و جراحی تومور مغزی به درمان اینگونه سرگیجه های خطرناک پرداخت.
اقدامات لازم هنگام مواجه با سرگیجه
در هنگام مواجه با سرگیجه، برای پیشگیری از آسیب های احتمالی حتما موارد زیر را رعایت کنید:
در صورتی که به طور مداوم به سرگیجه دچار هستید از رانندگی کردن و کار کردن در ارتفاع خوداری کنید.
به محض ابتلا به سرگیجه، برای پیشگیری از صدمه دیدن و زمین خوردن، به حالت نشسته یا دراز کشیده قرار بگیرد. و از خم کردن سر در هنگام سرگیجه خودداری کنید.
جدیدترین مقالات:
در صورتی که پس از بیدار شدن از خواب، به سرگیجه مبتلا شدید ابتدا کمی در کنار تخت نشسته تا حالت سر در موقعیت تعادل قرار بگیرد. برای پیشگیری از ابتلا به سرگیجه میتوانید از دو بالش در زیر سر خود استفاده کنید.
اگر به سرگیجه های مداوم مبتلاید از مصرف مواد غذایی که سرگیجه را تحریک می کند خودداری کنید؛ کافیئن، الکل و سیگار از جمله موادی هستند که سبب تشدید شدن سرگیجه می شوند.